چاربیتی: ادامۀ سنت شعر شفاهی در ایران

نویسندگان

غلامرضا بهرامپور

چکیده

چهاربیتی گونه ای از شعر کهن ایرانی و به باور نگارنده ادامۀ همان سه بیتی ها یا سه خشتی های قدیم ایرانی است با وزنی تقریباً هجایی که به مرور وزن عروضی یافته است. ساختار این گونه شعر بنابر شواهد بسیاری که در دست است، بر مبنای نوعی تکرار استوار است. محتوای چهاربیتی ها هم بیشتر ساده و بدوی است و از سویی با موسیقی پیوندی ناگسستنی دارد که به همین دلایل می توان آن را فرزند شعر کهن و بازماندۀ شعر هجایی دانست. در این گفتار با اشاره به شواهد و نظراتی که از محققان به جا مانده، بنا داریم تا اثبات کنیم این گونۀ ادب عامه تداوم «سنت شعر شفاهی» است که خوشبختانه دگردیسی خود را در شواهد بسیاری حفظ کرده و پیوستگی تاریخی سنت موسیقی ایرانی، خاصه در بین مردم روستاها، آن را همچون عتیقه ای گران بها محفوظ داشته است تا برای بررسی شعر ایرانی قبل از اسلام، پژوهشگران ایرانی و غیرایرانی، مشروط به عدم تعصب، منابع کافی در دست داشته باشند

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه تحلیلی سنت شفاهی با تاریخ شفاهی

در سال‌های اخیر و به دنبال نگارش تاریخ‌های مبتنی بر داده‌های شفاهی، بسیاری خواسته یا ناخواسته سنت شفاهی و تاریخ شفاهی را با هم یکی انگاشته و در تعریف معنا و تبیین اصطلاح تاریخ شفاهی دچار سهوهایی بنیادی شده‌اند. گردآوری داده‌های تاریخی براساس روایات و اخباری که سینه به سینه نقل شده‌اند پیشینه‌ای به مراتب طولانی‌تر از روش علمیِ تاریخ شفاهی؛ یعنی، گردآوری اطلاعات تاریخی بر مبنای مصاحبة هدفمند، فعال...

متن کامل

سنت واقع‌گرایی در ایران

یکی از پایه­های تدوین نظریه­های بومی روابط بین­الملل، توجه به سنت­های فکری و عملی در طول تاریخ روابط خارجی یک کشور است. البته ایرانیان در طول تاریخ چه در سطح نخبگان سیاسی و چه در سطح نخبگان علمی و فرهنگی تصور و فهم ثابتی از سیاست جهانی نداشته‌اند و برداشت‌هایشاندر نتیجة شرایط خاص تاریخی چه در داخل و چه سطح منطقه‌ای و بین‌المللی دچار تحول شده است. استدلال اصلی این مقاله آن است که می‌توان تداوم ع...

متن کامل

الهام گیری از سنت دینی در شعر اعشی

سنت با مشخصة فرهنگی و مضامین متعدد دینی، تاریخی، اجتماعی، و ادبی خود یک پدیدة الهام‌بخش است که شاعر با به‌کارگیری آن، افکار و اندیشة شخصی و یا گروهی زمان خویش را به نمایش می‌گذارد و به‌وسیلة آن به تجربه و تصاویر و اصالت شعری، قدرت و استحکام می‌بخشد. اعشی یکی از شاعران برجستة دورة جاهلی است که از سنت‌های دورة پیش یا دورة معاصر خویش تأثیر پذیرفته‌است. بررسی استقرایی سنت دینی در دیوان اعشی که مشت...

متن کامل

عروج کیخسرو در روایات شفاهی مردم ایران

چکیده در اساطیر ایرانی، کیخسرو شاهی فرهمند از خاندان کیانی و نماد انسان کامل است. یکی از ویژگی‌های مهم کیخسرو در اساطیر ایرانی، عروج وی به آسمان و جاودانگی اوست. در اوستا از عروج کیخسرو و جاودانگی‌اش یاد نشده، اما از سلطنتِ درخشان و زندگانی بلند او سخن رفته است. در نوشته‌های فارسی میانه مطالب بیشتری درباره جاودانگی کیخسرو یافت می‌شود. موضوع این مقاله بررسی اعتقاد به عروجِ کیخسرو...

متن کامل

ساختار سنت و سازوکار آن در شعر بلند حیدری

شاعر امروزی می‌کوشد نگاهی نو به سنت شعری گذشته داشته باشد، از این رو، سنت در نگاه وی در ساختارها وزن و زبان محدود نمی شود، بلکه از جهان بینی انسانی او سرچشمه می‌گیرد. به همین منظور پژوهش حاضر موضوع سنت و عناصر هنری آن را در اشعار بلند حیدری شاعر عراقی بررسی می‌کند و به چگونگی بکارگیری سنت توسط شاعر در قصیده های مشهورش می پردازد وارتباطی را که شاعر میان گذشته و حال ایجاد می‌کند نشان می‌دهد و شخص...

متن کامل

اشاراتی بر تحلیل ساختاری – محتوایی لیکو، شعر شفاهی بلوچی

مقالة حاضر به هدف معرفی ویژگی‌های سبکی لیکو، گونه‌ای از شعر شفاهی بلوچی، تدوین شده است. لیکو تک‌بیتی است مقفا و با وزن هجایی که با استناد به یافته‌های پژوهش حاضر از ویژگی‌های سبکی مشخصی به لحاظ نوع واژگان، تشبیهات، سازوکار استعاری غالب، بازنمود نگرش‌های قومی و محتوای واقع‌گرایانة آن برخوردار است. در این پژوهش یکصدو سی و پنج بیت لیکو به ترتیب از کتاب صد لیکو (مؤمنی، 1384)، خبرنامة بلوچستان (Axen...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دوفصلنامه علمی -پژوهشی فرهنگ و ادبیات عامه

ناشر: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 2345-4466

دوره 3

شماره 6 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023